Egipt zaskakuje nie tylko budowlami, odmienna jest także jego wiara i wyznania. Znacznie różni się od obecnych religii i poglądów. Badając strukturę i codzienność żyjących tam niegdyś ludzi, jesteśmy wstanie dostrzec te diametralną różnice. Dusza i ciało w świadomości Egipcjan miały niezwykle ważny wymiar. Dlatego też starożytni kapłani rozbudowali koncepcję duszy i ciała. Jest to najbardziej rozwinięty podział w całym świecie obecnym i starożytnym.
Egipska koncepcja związana z duszą i ciałem jest bardzo złożona i zarazem niezwykle fascynująca. Starożytni wierzyli, że organizm mieści w sobie indywidualną świadomość. Ich teoria głosiła, że ciało fizyczne składała się z wielu różnych składników. To, co powszechnie nazywamy duszą, dla Egipcjan było kombinacją dziewięciu odrębnych części. Wszystkie zostały zintegrowane w jeden zbiór, ale każdy element posiadał odrębne od siebie aspekty. Te dziewięć istotnych kawałków mogło funkcjonować tylko w momencie nienaruszenia ciała zmarłego. Właśnie dlatego mumifikacja zwłok stała się podstawą rytuałów pochówku starożytnych Egipcjan.
Dusza według wierzeń starożytnych Egipcjan
Egipcjanie podzielili duszę wraz z ciałem na dziewięć części: Khat – ciało, Ba – dusza, Szeut – cień, Ib – serce, Ren – imię, Sahu – ciało duchowe, Ka – energia życia, Akh – duch, oraz Sechem – duch kontroli. Każdy element duszy jest odrębny lecz bez siebie nie mogłyby istnieć.
Źródło: pixabay.com
Khat czyli ciało – termin ten był rozumiany przez Egipcjan jako ciało fizyczne. Po śmierci to ono miało się usprawiedliwić przed sądem świata podziemnego. Pośmiertne ciało przekształcane było w mumię, dzięki temu zabiegowi pozostawał pomost między duszą a ziemskim życiem.
Ba czyli dusza – starożytni wierzyli, że Ba jest wszystkim tym, co czyni człowieka indywidualnym. Było osobowością i charakterem, w istocie witalną częścią. Nie może istnieć samodzielnie bez pozostałych kawałków duszy. Ba odpowiadała także za trzy cielesne aspekty, była istotą seksualności i pod jej wpływem uzewnętrzniała się potrzeba picia i jedzenia. Podczas snu, dusza oddalała się od ciała z Szeut. Jednakże nie odchodziła daleko, musiała wrócić nad ranem do ciała i zapewnić egzystencję człowiekowi. Ba było zakotwiczone w ciele podczas życia, ale uwalniało się w momencie śmierci człowieka.
Szeut czyli cień – Egipcjanie uważali, że cień podsumowuje całokształt istoty ludzkiej. Ukazuje to, co dana osoba sobą reprezentuje i był nierozerwalną częścią każdego człowieka. W momencie kiedy zapadała ciemność, cień chował się, a odradzał się wraz ze wschodem słońca. Cień traktowany był jako potężny byt, który wymagał ochrony, ale także pełnił rolę opiekuna. Związany był także ze śmiercią i pogrzebowym bogiem Anubisem. Podążał za człowiekiem do krainy umarłych strzec ciała. W momencie gdy grób lub grobowiec został zbezczeszczony, Szeut wracał do świata żywych, aby straszyć i ukarać niegodziwych ludzi.
Ib czyli serce – serce było jedną z najważniejszych części egipskiej duszy, to właśnie ono, a nie mózg stanowiło według Egipcjan skupisko wszystkich emocji i siłę woli. Serce związane było z istotą życia, inteligencją, oraz poczuciem moralności. Natomiast mózg uważany był za miejsce, w którym mieszkały demony oraz znajdowało się gniazdo pokus. W mitologii egipskiej serce było kluczem do życia pozagrobowego. Po śmierci Thot ważył serce w stosunku do pióra Ma’at. Właśnie tym sposobem określano życie człowieka. Serce lekkie jak pióro zasługiwało na przyłączenie się do grona błogosławionych zmarłych.
Ren czyli imię – ren było nadawane zaraz po narodzinach i według ludu obdarza człowieka tożsamością. Egipcjanie wierzyli, że długość życia zależy od długości wymawianego imienia. Jeżeli imię zostało zapomniane, dany człowiek przestawał być odrębną istotą i kończyło się jego istnienie. W takim przypadku udawał się na wegetacje do Ha. Aby nie zostało zapomniane, zapisywano je w kamieniu. Dzięki temu ludzie mieli pewność, że ich Ren będzie wieczne i będą mogli rozwijać się w zaświatach.
Sahu czyli ciało duchowe – jest opisywane jako duchowe ciało, które jest granicą psychiczną lub schowkiem duszy. Ciało duchowe odzwierciedla wygląd właściciela w którym się chowa. Z taką różnicą, że było nieśmiertelne.
Źródło: pixabay.com
Ka czyli energia życia – Ka reprezentuje siłę witalną i życiową, wytwarza się w tym samym momencie co Khat. Wyznacza różnice pomiędzy martwą istotą a żywą osobą. Energia życia była fundamentem dla świata człowieka, ponieważ dzięki jej obecności, ciało ludzkie można było odróżnić od przedmiotu. Starożytni słudzy faraona wierzyli, że moment śmierci następuje w momencie, gdy Ka opuszcza ciało i wędruje do zaświatów.
Akh czyli duch – można określić jako ducha zmarłej osoby. Łączy w sobie energię (Ka) oraz osobowość (Ba), które jest zespolone dzięki nadanemu imieniu (Ren). Natomiast ogołocone jest z ciała człowieka (Ha) i cienia (Szeut). W takiej formie zmarli powinni spędzić resztę swojego życia po śmierci. Jeżeli jednak w zaświatach osobowość nie mogła odszukać imienia, siły witalne pozbawione energii i pokarmu obumierały na wieczność. Wtedy ciało zmarłej osoby wysychało i cień poszukiwał zemsty.
Sechem czyli duch kontroli – Sechem było częścią ducha (Akh). Dzięki niemu duch mógł panować nad okolicznościami i sytuacjami. Była to pewnego rodzaju siła, która objawiała się jako moc kontrolowania przestrzeni i efektów.
Egipt zaskakuje do dziś. Wierzenia starożytnego ludu były indywidualne i inne niż dotychczas poznano. Fascynacja kulturą i religią pradawnego człowieka w dzisiejszych czasach, nadal budzi skrajne emocje i ma wielkie zainteresowanie. Wszyscy Egipcjanie chcieli jak najlepiej żyć z bogami, i w jak najlepszym stanie przechować swoje ciała. Mocno pragnęli zebrać wszystkie potrzebne elementy, które pomogą im się połączyć w całość w nowym, lepszym życiu. Teraz dokładnie wiemy, czemu tak bardzo łaknęli zachować pamięć o sobie.
Może cię również zainteresować artykuł: Pradawny Słowiański Panteon: Perun i Weles
Aniela Frank
Źródła:
https://www.odkrywamyzakryte.com/9-czesci-ludzkiej/
https://wolnemedia.net/ka-ren-i-szeut-egipska-koncepcja-duszy-i-ciala/
https://histmag.org/ka-ren-i-szeut-egipska-koncepcja-duszy-i-ciala-13014
