Akupunktura jest metodą praktykowaną od tysięcy lat w Chinach oraz krajach azjatyckich i cieszącą się coraz większą popularnością również w Europie. Dobrodziejstwa akupunktury obejmują jej skuteczność w leczeniu szerokiego zakresu dolegliwości, przy nielicznych przeciwwskazaniach i skutkach ubocznych.

Jej działanie lecznicze i profilaktyczne w chorobach, osiągane jest poprzez nakłuwanie igłami określonych punktów na ciele. Nazwa pochodzi od słów łacińskich „acus” – igła i „punctum” – punkt, ukłucie.

Założenia akupunktury

Akupunktura opiera się w zasadzie na bardzo prostym postępowaniu. Polega ono na wprowadzaniu bardzo ostrych i cienkich (0,26 – 0,45 mm) igieł w określone punkty umiejscowione wzdłuż meridianów – niefizycznych dróg energii, rozmieszczonych w całym ciele. Specjaliści stymulują te miejsca w celu usunięcia blokad i poprawy krążenia energii w ciele, łagodzenia bólu, usuwania stresu i zrównoważenia pracy układu nerwowego, rozluźnienia mięśni oraz wzmocnienia układu odpornościowego. Aby jednak osiągnąć najlepsze z możliwych rezultatów, wybór punktów akupunkturowych musi opierać się na właściwym rozpoznaniu choroby i zasadach leczenia, odpowiadających teorii tradycyjnej medycyny chińskiej.

Narzędzia stosowane w akupunkturze

Stosowanie akupunktury w praktyce rozpoczęło się w czasach starożytnych i podobnie jak wszystkie inne komponenty tradycyjnej medycyny chińskiej, tak i narzędzia do nakłuwania są udoskonalane od ponad 5000 lat.

Najwcześniejszymi znanymi instrumentami akupunktury były kamienie z ostrymi brzegami nazywane „bian”. W późniejszych czasach pojawiły się igły z kości i bambusa, następnie z brązu i żelaza, aż po szlachetne ze złota lub srebra. Obecnie powszechnie używa się pakowanych fabrycznie, sterylnych igieł ze stali nierdzewnej. Ich grubość i długość przystosowana jest do obszaru ciała, w który mają być wkłuwane. Każda z nich składa się z trzonu i rękojeści, a na jej końcu znajduje się oczko, które służy m.in. do liczenia obrotów igły podczas stymulacji.

Tak, jak udoskonalano narzędzia do nakłuwania, również tak samo udoskonalano metody ich aplikowania. Jednym z ostatnich osiągnięć w tej kwestii jest przymocowywanie elektrod do igieł, aby przewodziły niezbyt silny prąd elektryczny, co zwiększa efekt pobudzający zdrowienie.

Moksa – przyżeganie punktów na meridianach

W podobny sposób w jaki operujemy igłami, możemy również zastosować moksę. Przewagą tego narzędzia jest łatwość jego użycia i brak bezpośredniej ingerencji w ciało. Nie wymaga od osoby pracującej chirurgicznej precyzji i przygotowania medycznego.

Technika ta jest tak stara, jak odkrycie przez naszych przodków ognia. Początkowo używali oni ogrzanych kamieni lub piasku, zawiniętych w skóry zwierząt, aby tworzyły kompres. Później rozżarzali gałązki i ogrzewali nimi części ciała dotknięte chorobą. To wszystko dało początek różnym metodom przyżegania, które obecnie stosujemy.

Moksa jest wysuszonym zielem bylicy pospolitej (Artemisia vulgaris). Kiedy nakłada się ją na określone punkty, jej rozgrzewające i pobudzające właściwości powodują ich uaktywnienie. Najbardziej popularną formą moksy są laski ze sproszkowanych liści uformowane w kształt cygara. Zapalamy jego koniec i trzymamy nad skórą, aby ogrzać określony punkt na meridianie, bądź też układamy bezpośrednio na uchwycie igły do akupunktury, aby wzmocnić jej działanie.

Obejrzyj film, z którego dowiesz się, jak samemu stosować moksę:

Metody diagnostyczne

Według zasad tradycyjnej medycyny chińskiej, aby poprawnie określić stan zdrowia pacjenta, należy go dokładnie poznać i zrozumieć jego chorobę. W tym celu stosowane są cztery sposoby diagnozy: oglądanie, badanie węchem i słuchem, rozmowa oraz badanie dotykiem. Integracja tych wszystkich metod jest ważna w postawieniu właściwej diagnozy.

• Oglądanie (obserwacja).

Jest potrzebna, by zarejestrować ogólny wygląd pacjenta, łącznie z jego energią, postawą ciała, kolorem cery, sposobem poruszania się i reakcjami na bodźce. Obserwuje się również stan włosów, oczu, nosa, uszu, warg, zębów, skóry i wygląd języka. Pomagają one w ustaleniu stanu energii pacjenta, zmian i umiejscowienia patologii oraz w odnotowaniu ewentualnego rozwoju (kolejnych stadiów) choroby.

• Badanie węchem i słuchem.

Zmysł węchu jest stosowany do wykrywania określonych stanów chorobowych za pomocą wykrycia woni wydzielanych przez ciało pacjenta. Zaś słuch jest zaangażowany w celu rozróżnienia patologicznych odchyleń, w sposobie mówienia pacjenta i brzmienia jego głosu, a także do usłyszenia wszystkich innych zaburzeń typu kaszel, czkawka, odbijanie się, wzdychanie, czy nierównomierny oddech.

• Rozmowa (przeprowadzenie wywiadu).

Oprócz oczywistych informacji typu wiek, zawód oraz historia i przebieg przebytych przez pacjenta i jego rodzinę chorób, ważne jest też uzyskanie bardziej szczegółowych informacji. Należą do nich styl życia pacjenta, jego nawyki żywieniowe, czy chociażby komfort snu i kondycja psychofizyczna.

• Badanie dotykiem.

Za pomocą dotyku badane są różne obszary na powierzchni ciała typu kończyny, brzuch lub tzw. punkty spustowe (szczególnie wrażliwe). Jednak najistotniejsze jest badanie pulsu pacjenta. Potrafi ono w sposób niezwykle szczegółowy zidentyfikować wszystkie patologiczne procesy trwające w ciele pacjenta.

Leczenie akupunkturą

Terapia poprzez akupunkturę na ogół daje uczucie rozluźnienia i dobrego samopoczucia. W niektórych przypadkach może pojawić się niewielkie nasilenie objawów, ale jest to przejściowe. Czasami efekty są nadzwyczaj szybkie, ale często trzeba na nie nieco poczekać. Potrzeba kilku zabiegów, aby pojawiły się spodziewane wyniki i aby ciało dostosowało się do przestrojenia energii spowodowanego nakłuwaniem. Niemniej jednak warto wykazać się cierpliwością i poddać się tej terapii, zwłaszcza, że współczesne badania wykazują wiele dobroczynnych mechanizmów działania akupunktury i co rusz czynione są nowe, zaskakujące odkrycia w tej dziedzinie.

Mogą cię również zainteresować artykuły:

Mudry Jiro Murai dla osiągnięcia wyższego poziomu świadomości ciała i ducha

Poznaj Moc Olejków Eterycznych – Ich tradycyjne i mistyczne zastosowanie

Aromatyczna kąpiel harmonizująca CZAKRY

Magdalena Głowacka

 

Bibliografia:
Dr Duo Gao (red.), „Medycyna chińska”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003
Kasperczyk Tadeusz, Kmak Stanisław, „Masaż punktowy i inne metody refleksoterapii”, Wydawca Firma Handlowo – Usługowa „Kasper” s.c., Kraków 1998
Henry B. Lin, „Wielka księga medycyny chińskiej”, Wyd. Bauer-Weltbild Media Sp. z o. o. , Sp. k., Warszawa 2010