W dzisiejszych czasach prawie wszyscy z nas kojarzą geometrię jako dział matematyki, który zajmuje się liczeniem pola powierzchni, objętości różnych figur przestrzennych, wyznaczaniem długości odcinka, mierzeniem kątów itp. Mało kto postrzega ją jako oddzielny dział nauki, który może istnieć niezależnie od zapisów matematycznych. Jeszcze mniej osób widzi w niej narzędzie do rozwoju własnej istoty. Jednak nie zawsze obowiązywał ten stan rzeczy.

W średniowieczu geometria jako praktyka kontemplacyjna była często przedstawiana w postaci eleganckiej, dystyngowanej kobiety. Uważano ją za wyższego rzędu wiedzę niż arytmetyka. Pełniła rolę intuicyjnej, syntetyzującej, kreatywnej jednak ciągle precyzyjnej, dokładnej aktywności umysłowej powiązanej z pierwiastkiem żeńskim. W momencie gdy jej prawa miały być zastosowane w życiu codziennym, reprezentował ją racjonalny, męski pierwiastek. W tym cyklu artykułów przybliżę perspektywę, która pozwoli spojrzeć na tę naukę z innej strony.

Geometria znaczy „miara ziemi”. W starożytnym Egipcie, od którego Grecja odziedziczyła tę naukę, Nil mógł wylewać się z brzegów każdego roku, pokrywając ziemię i zacierając uporządkowane oznaczenia działek i gruntów rolnych. Ta coroczna powódź symbolizowała Egipcjanom cykliczny powrót pierwotnego, wodnego chaosu. Kiedy woda cofnęła się, rozpoczynano redefiniowanie i przywracanie granic. Praca związana była z geometrią i postrzegano ją jako przywracanie reguł porządku na ziemi. Każdego roku mierzone obszary w jakiś sposób różniły się. Ludzkie porządkowanie mogło spowodować przesunięcia, a to znalazłoby odzwierciedlenie w zarządzaniu ziemią.

W sferze duchowej geometria również odgrywała znaczącą rolę. Miejsca kultu były budowane według ściśle określonych proporcji. Świątynny astronom mógł powiedzieć, że pewna konfiguracja niebieska zmieniła się, więc orientacja lub położenie świątyni musi być odpowiednio dopasowane. Astronom określał ruch i układ ciał niebieskich dzięki notacji kątowej. Zmienna, kątowa pozycja słońca, księżyca, planet i gwiazd była powiązana z cyklicznymi zmianami w naturalnym świecie, takimi jak fazy księżyca, pory roku, przypływy itp.. To kąt był tym co określało wpływ niebieskich wzorców na ziemskie wydarzenia. Dzisiaj nowo pojawiająca się nauka, chronobiologia potwierdziła, że kątowa pozycja księżyca i planet wpływa na elektromagnetyczne i kosmiczne promieniowanie, które uderza w Ziemię, a to wpływa na wahania pola, które oddziałuje na wiele biologicznych procesów.

Źródło: pixabay.com

Położenie różnych konstrukcji na ziemi, składających się podstawowych figur geometrycznych miało dla Egipcjan zarówno metafizyczny, fizyczny jak i społeczny wymiar. Ta aktywność „mierzenia ziemi” stała się podstawą dla nauki o naturalnych prawach, które zawarte są w archetypicznych kształtach okręgu, trójkąta i kwadratu.

Geometria jest nauką przestrzennego porządku poprzez miarę i relację kształtów. Wraz z arytmetyką, która zajmowała się liczbami i relacjami pomiędzy nimi oraz astronomią, czyli nauką o czasowym porządku poprzez obserwację cyklicznych ruchów, stanowiły główne intelektualne dyscypliny klasycznej edukacji. Czwartym elementem tego wielkiego czteroczęściowego programu nauczania, kwadrywium, była nauka o harmonii i muzyce. Badała częstotliwości dźwięku, wyznaczała podstawowe tony w oparciu o określone proporcje. Dzięki niej tworzono skale muzyczne, wartości nutowe oraz akordy dopasowane do skal, w taki sposób by grane dźwięki nie tworzyły dysonansów. Starano się, aby częstotliwości wydobywanych dźwięków płynnie „nakładały się” na siebie. Prawa prostych harmonii były uważane za uniwersalne, które definiują relację i zmiany pomiędzy czasowymi ruchami a wydarzeniami na niebie, przestrzennym porządkiem oraz rozwojem na ziemi.

Domniemanym celem takiej edukacji było umożliwienie, aby umysł stał się kanałem, przez który „ziemia” (poziom objawionej, zmaterializowanej formy) mogła otrzymać kosmiczne życie niebios. Praktyka geometrii była podejściem do drogi, w której wszechświat jest uporządkowany i trwały. Studiowanie relacji, proporcji kształtów rozwijało myślenie abstrakcyjne, które nie operowało na znanych, „przyziemnych” sprawach. Umożliwiało to poznawanie i badanie tematów subtelnych, eterycznych, nieistniejących w życiu codziennym. Geometryczne diagramy mogą być rozpatrywane jako nieruchome chwile ujawniające ciągłe, bezczasowe, uniwersalne zdarzenia najczęściej ukryte przed naszymi zmysłami percepcji. Stąd pozornie zwyczajna matematyczna aktywność może stać się dyscypliną dla intelektualnego i duchowego wglądu.

„Śmieszycie mnie, wy, co zdajecie się martwić, jakbym zalecał nieużyteczne nauki. A to jest rzecz niemała, tylko uwierzyć w to jest trudno, że przy studiowaniu tych przedmiotów oczyszcza się i rozpłomienia na nowo pewien organ duszy, jeżeli marnieć zaczął i ślepnąć pod wpływem innych zajęć. Lepiej, żeby się ten jeden organ ostał niż tysiąc oczu, bo tym jednym widzi się prawdę” . –Platon, Republika, VII, 527 d, e

Koniec części I

Część 2:  https://akademiaducha.pl/geometria-duchowy-wglad/

Część 3:  https://akademiaducha.pl/geometria-wglad/

Z.G.

Źródło:

Robert Lawlor – „Sacred Geometry: Philosophy and Practice”

Podziel się wiedzą: