Lawenda lekarska to silnie aromatyczny, mrozodporny krzew z rodziny jasnotowatych, dorasta 0,5-2 metrów.
Pochodzi z zachodniej części Morza Śródziemnego, głównie Pirenejów i innych gór w północnej Hiszpanii.
Uprawiana w wielu krajach świata, również w Polsce (wytrzymują mrozy, jeśli zima jest bardzo mroźna, odbija z dolnych łodyg, rośliny można też dobrze okryć na zimę). Powszechnie uprawiana jako roślina ozdobna, popularna ze względu na barwne kwiaty, zapach, zdolność do przetrwania z niskim zużyciem wody oraz tolerancję niskich temperatur.
Liście ma zimozielone, srebrzysto szare, 2-6 cm długości i 4-6 mm szerokości. Kwiaty posiada purpurowoliliowe do fioletowych (w kolorze lawendy). Kwitnie latem, kwiaty do użytku leczniczego zbiera się w lipcu i sierpniu.
Dla uzyskania obfitego kwitnienia wymaga przycinania w pierwszym roku, a później tuż po kwitnieniu (najlepiej przycinać młode, niezdrewniałe pędy). Korzeń może osiągnąć ponad 2 metry.
Preferuje żyzne, neutralne gleby wapienne i piaszczyste, które się łatwo nagrzewają, słoneczną lokalizację, nie lubi nadmiaru wilgoci. Rozmnaża się przez wysiew nasion lub sadzonki.
W kuchni
Młode liście dodaje się do gulaszu, warzyw, sosów i zup, w mniejszej ilości do surówek. Używana jest szczególnie w francuskiej, włoskiej i hiszpańskiej kuchni.
W awangardowej kuchni jest stosowana w deserach, takich jak biały mus czekoladowy lub sorbet z moreli.
W smaku podobna jest do rozmarynu (gorzko-pikantna).
Kwiaty są również wykorzystywane kulinarnie, najczęściej jako część francuskiej mieszanki ziołowej o nazwie zioła prowansalskie.
Suszona i szczelnie przechowywana przyprawa zachowuje trwałość do 9 miesięcy.
źródło: www.divinatix.com
Historia
Lawendę używali już starożytni Grecy i Rzymianie (min. napar z kwiatów lawendy był dodawany do kąpieli).
W średniowieczu Lavandula angustifolia była uznana za magiczną roślinę i afrodyzjak. Zapach lawendy miał „zmiękczać serce” i tworzyć harmonijny klimat stworzony do miłości.
W listach miłosnych wysyłano sobie płatki suszonych kwiatów. Suszone kwiaty wymieszane z kwiatami słodkiego fiołka, wszywano w poduszki, które skłaniały do miłości dzięki ich zmysłowemu zapachowi.
Medycyna i kosmetyka
Kwiaty i liście stosuje się jako olejek lub napar. Olejek lawendowy, po rozcieńczeniu z olejem nośnym, jest powszechnie stosowany jako rozluźniający w masażu.
Suszone kwiaty w płóciennym woreczku lub chusteczka nasączona olejkiem i włożona między ubrania w szafie, ładnie pachnie, a także odstrasza mole i inne owady, które nie znoszą tego zapachu.
Zapach kwiatów lawendy odstrasza komary.
Wykorzystywana do nadawania zapachu pościeli i bieliźnie. W regionie śródziemnomorskim pszczoły produkują z lawendy miód, który jest uważany za leczniczy. Olejek i płatki suszonych kwiatów są najbardziej popularnymi składnikami ręcznie robionych, naturalnych mydeł
(np. z oliwy z oliwek), które są doskonałą alternatywą mydeł wytwarzanych przemysłowo (w większości zawierających Sodium Tallowate – łój zwierzęcy).
Można używać jej również do kosmetyków, takich jak płyny, poduszki do oczu (z kwiatów lawendy lub olejku ), olejki do kąpieli, kojące balsamy do rąk (lawenda z płatkami róży). Kwiaty służą do sporządzania toników dla wrażliwej i delikatnej skóry, przyspieszają regenerację naskórka, działają antyseptycznie i przeciwtrądzikowo.
Naturalne kadzidło z lawendy 
Olejek w ludowej medycynie stosowany był do leczenia:
– bezsenności (2-3 krople na poduszkę);
– drażliwości (spray);
– bólu głowy (do masażu skroni);
– stresu (5-6 kropli w kąpieli);
– ran, oparzeń, suchych egzem, oparzeń słonecznych,
ukąszeń owadów, podrażnień skóry (2-3 kropli na wacik);
– przeziębienia i bólu zatok (1-2 krople do inhalacji);
– bólu gardła (1-2 kropli na kostce cukru lub łyżeczce miodu);
– skurczy i reumatyzmu (wcierać kilka kropli w obszarze bólu);
– wszy (1 kropla za uszami w profilaktyce);
– pasożytów jelitowych (1 kropla w kostce cukru, 3 dni kuracji).
Olejek stosowany do masażu pomaga na bóle reumatyczne i ma ożywczy wpływ jako dodatek do kąpieli leczniczych przy zaburzeniach sercowo-naczyniowych, neurastenii, zapaleniu stawów, gojeniu się ran, chorobach skóry, nerwobólach, stłuczeniach, zwichnięciach i paraliżu.
Garstka kwiatów macerowanych przez 15 dni w 1/4 litra oliwy z oliwek, pomaga złagodzić objawy po ukąszeniu owadów. Okład wraz z tymiankiem i rozmarynem łagodzi skręcenia.
Herbata jest dobra w przypadku bezsenności (8 g suszonych kwiatów na 1 litr wody).
źródło: www.ogrodowa.edu.pl
W Bułgarii olejek lawendowy jest używany w stomatologii, do leczenia błony śluzowej nosa, do inhalacji przy zapaleniu płuc i krtani, jest skutecznym środkiem zapobiegawczym przed zakażeniem grypą.
Używa się jej do złagodzenia następujących objawów: niepokoju, wyczerpania nerwowego, bezsenności, migreny, także dla uspokojenia układu nerwowego i przy dolegliwościach gastrycznych.
Ze względu na swoje antybakteryjne właściwości jest również używana do płukania gardła, na bóle pleców i zapalenie ucha.
Zarówno surowiec jak i olejek ma działanie przeciwskurczowe, uspokajające i antyseptyczne.
Pomaga na nerwowość, zawroty głowy, działa wiatropędnie jednocześnie poprawiając trawienie. Lawenda ma działanie uspokajające, relaksujące, dezynfekujące, anty-zakaźne, przeciwpasożytnicze, uśmierza ból, nieznacznie obniża ciśnienie krwi.
Zapobiegania chorobom zwierząt i jest zawarta w środkach do ich pielęgnacji.
MagickFind
