Yantra (słowo to pochodzi z Sanskrytu) jest mistycznym diagramem występującym głównie w tantrycznej religii indyjskiej. Yantry, bo jest ich wiele, wykorzystywane są do kultu bóstw w świątyniach lub w domu, jako talizman lub pomoc w medytacji.

W sanskrycie klasycznym Yantra oznacza „instrument, pomysłowość, aparatura”. I jest to właśnie instrument, który pomaga nam skontaktować się z wyższym wymiarem, daną jakością bóstwa czy planety, której na tę chwilę potrzebujemy.

W Yantry wpisane są mantry czyli sylaby, w istocie „formy myślowe”, które wywierają swój wpływ na energię poprzez wibracje dźwiękowe.

Yantry są zwykle związane z konkretnym bóstwem i są wykorzystywane w medytacjach, jako ochrona przed szkodliwymi wpływami, do rozwoju szczególnych możliwości, przyciągania bogactwa i sukcesu, itp. Są one często wykorzystywane w codziennych rytualnych praktykach, noszone jako talizman lub stosowane jako pomoc w medytacji.

Każda Yantra reprezentuje bóstwo, które jest przedmiotem danej medytacji. Te Yantry emanują z punktu centralnego, zwanego bindu. Yantra ma zazwyczaj kilka geometrycznych kształtów promieniujących koncentrycznie od centrum, w tym trójkąty, koła, sześciokąty, ośmiokąty i symboliczne płatki lotosu. Na zewnątrz znajduje się często pozaginany kwadrat reprezentujący cztery strony świata, z drzwiami do każdej z nich.

Yantry mogą być płaskie lub trójwymiarowe. Można je malować na papierze, wytłaczać w metalu lub w dowolnej płaskiej powierzchni. Wydają się być mniejsze i mniej kolorowe niż mandale.

Yantry są wykorzystywane jako talizmany przynoszące szczęście. Odpędzają zło, wspomagają w medycynie prewencyjnej, wykorzystując swą moc w egzorcyzmach. Kiedy Yantra stosowana jest jako talizman, postrzega się ją jako bóstwo, które może być wezwane z woli użytkownika. Według tradycji są poświęcone i pobudzone przez kapłana za pomocą mantr, które są ściśle związane z konkretnym bóstwem i Yantrą. Praktycy uważają, że te narzędzia medytacji, które nie są zasilane mantrami, są martwe.

Elementy i symbolika

Yantry są kombinacją kształtów geometrycznych i obrazów oraz wpisanych w to mantr w sanskrycie. Są na nich trójkąty, heksagramy, kręgi i lotosy od 4 do 1000 płatków. Śiwa i Shakta Yantry często zawierają trójkąty. Wzory współczesnych Yantr nie odbiegała od tych podanych w starożytnych tekstach. Dźwięk mantry jest równie ważny jak forma Yantry , ponieważ jej dźwięk jest kondensacją materii.

Kolor

Stosowanie kolorów jest całkowicie symboliczne. Każdy jest używany do oznaczenia wewnętrznych stanów świadomości. Biały/czerwony/czarny jest jednym z najbardziej znaczących kombinacji kolorystycznych. Biały oznacza czystość, czerwony aktywację, moc, czarna reprezentuje jakość bezwładności. Poszczególne kolory oznaczają również pewne aspekty danej bogini, do której przypisana jest dana Yantra. Estetyka i artyzm są bez znaczenia w Yantrach, jeżeli nie są one oparte na symbolice kolorów i kształtów geometrycznych.

Bindu

Centralnym punktem tradycyjnych Yantr jest bindu lub punkt, który stanowi główny element bóstwa związanego z Yantrą. Orszak bóstwa jest często przedstawiany w częściach geometrycznych wokół centrum. Bindu w Yantrze może być kropką lub małym okręgiem lub może pozostać niewidoczne.Stanowi punkt, z którego emanuje cała kreacja.

Trójkąt

Większość hinduskich Yantr to trójkąty. Trójkąty w dół wskazują reprezentację kobiecego aspektu Boga albo Shakti. Trójkąty w górę z kolei reprezentują męski aspekt i boga Shiva.

Heksagramy

Heksagramy to dwa trójkąty równoboczne, razem splecione, reprezentują unię męskich i żeńskich aspektów boskości lub Shivy i Shakti.

Lotos

Yantry często zawierają płatki lotosu, które reprezentują czystość i transcendencję. Lotosy ośmiopłatkowe są powszechne, ale lotosy w Yantrach mogą zawierać 2, 4, 8, 10, 12, 16, 24, 32, 100, 1000 lub więcej płatków.

Grono

Trzy koncentryczne okręgi w centrum reprezentują objawienie.

Zewnętrzne kwadraty

Yantry na zewnątrz tworzą kwadraty, które reprezentują ziemię i cztery strony świata. Często zawierają one święte otwory drzwiowe na każdej stronie świata.

Pentagram

Yantry rzadko mają pentagram, jedynie te związane z Kali i jej liczbą 5.

Octagon

Ośmiokąty są również rzadkie i reprezentują osiem kierunków.

Emilia Piórkowska