Przygotowywanie niespodzianek i obdarowywanie nimi bliskich sprawia ogrom radości. Tradycja ta honorowana jest przez ludzi na całym świecie od dawien dawna, i bez względu na to, kto przynosi nam prezenty, czas świąt jest niezwykły.
Dziś wręczanie prezentów sobie nawzajem to centralna część świąt Bożego Narodzenia, a wiele rodzin poświęca temu zwyczajowi bardzo dużo czasu. Dawanie prezentów pod choinkę to tradycja chrześcijańska, szeroko praktykowana obecnie na całym świecie. Jednak zwyczaj ten nie jest czymś zarezerwowanym jedynie dla tej wiary, ponieważ wiele innych religii upamiętnia koniec roku podobnym zwyczajem. Ludzie ze wszystkich kultur i środowisk świętują specjalne okazje i uroczystości obdarowywując siebie nawzajem. Wręczanie sobie prezentów to ogólnoświatowa praktyka sięgająca czasów starożytnych, nawet tych, których nie mieliśmy okazji zapisać. Dawanie prezentów to niezwykły sposób na wyrażenie naszych uczuć. Tradycja ta cementuje również więzi społeczne, sprawia radość i pomaga ludziom w wysyłaniu znaczących wiadomości. Jest to piękny, uniwersalny gest, który zakorzeniony jest w naszych sercach od zarania dziejów.
Już jaskiniowcy dawali sobie prezenty, aby wyrazić swoje uczucia i uznanie dla siebie nawzajem. Starożytni Egipcjanie natomiast byli jedną z pierwszych cywilizacji, dla których obdarowywanie prezentami stało się tradycją. Grecy celebrowali dzień narodzin, czyli zwyczaj, który każdy z nas świętuje co roku. Tego dnia solenizant dostawał niespodzianki i gratulacje od bliskich. W średniowieczu wręczano prezenty, aby okazać komuś wierność i wdzięczność. Chrześcijanom prezenty wręczane na Boże Narodzenie symbolizują hołd złożony Jezusowi przez trzech mędrców na jego narodziny. Jednak ta tradycja rozwinęła się na długo przed narodzinami Chrystusa. Nawrócenie cesarza Konstantyna na wiarę chrześcijańską oznaczało początek końca pogańskich uroczystości, jednak pierwsi przywódcy religijni nie mogli zakazać popularnych uroczystości, jak na przykład Saturnalii, obchodzony w drugiej połowie grudnia, ponieważ mógłby pojawić się sprzeciw społeczeństwa. Istnieje teoria, że wykorzystali oni wiele cech popularnego obrzędu w Bożym Narodzeniu – wymiana darów była najprawdopodobniej jedną z tradycji przeniesionych ze starego do nowego święta.
Może cię również zainteresować artykuł: Przesądy Bożonarodzeniowe – Jakiś w Wigilię, takiś cały rok?
Czy tylko Święty Mikołaj przynosi prezenty?
Święty Mikołaj to mityczna postać, która dla większości entuzjastów Bożego Narodzenia przywołuje wspaniałe wspomnienia z dzieciństwa. Jest on również jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci na całym świecie. Święty Mikołaj to uprzejmy, wesoły, starszy i siwowłosy mężczyzna ubrany w czerwony strój, który nagradza grzeczne dzieci prezentami albo rozdaje rózgi za złe zachowanie. W rzeczywistości koncepcja na tego siwobrodego pana pochodzi od św. Mikołaja, patrona słynącego z obdarowywania ubogich hojnymi darami. Na całym świecie istnieje wiele różnych postaci Świętego Mikołaja, jak również tradycje związane z przynoszeniem przez niego darów.
- W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie niektórzy nazywają go Kris Kringle. Słowo to pochodzi od niemieckiego słowa Christkind (dziecko Chrystusa). W tradycji tej zwyczajowo zostawia się w domu mleko i ciasteczka, aby zachęcić Mikołaja do zostawienia prezentów i wesprzeć go w dalszej podróży.
- We Francji to Père Noël przynosi prezenty w przeddzień 23 lub 25 grudnia. Na wschodzie kraju Mikołajowi towarzyszy niezbyt przyjazny kompan Le Père Fouettard – ubrany na czarno mężczyzna, który karci dzieci za niewłaściwe zachowanie.
- Człowiek obdarowujący najmłodszych, stojący za hiszpańskim imieniem Mikołaja, jest powszechnie znany z rozdawania prezentów 24 i 25 grudnia, czasem nawet 6 stycznia dzieci dostają niespodzianki, jednak wtedy prezenty przynoszą Trzej Królowie.
- Prezentowy sezon w Niemczech zaczyna się wcześnie, już 6 grudnia. Przypuszcza się, że w nocy przychodzi Mikołaj i wkłada prezenty do czystych dziecięcych bucików, które pozostawione są pod drzwiami poprzedniego wieczoru. W niektórych częściach Niemiec das Christkind przywozi prezenty w Wigilię Bożego Narodzenia. Dzieci mają za zadanie napisać list do Mikołaja z prośbą o prezent ozdabiając go cukierkiem przyklejonym do koperty.
- We włoszech Babbo Natale dostarcza prezenty grzecznym dzieciom na Boże Narodzenie. Ponadto wiedźma La Befana przybywa w nocy 5 stycznia przynosząc drobne upominki i słodycze pozostawiając je w skarpetkach. Za tą historią dawania upominków w styczniu kryje się historia, w której to Trzej podróżujący Mędrcy natknęli się na dom wiedźmy. Kobieta ugościła mężczyzn i dała im schronienie, a oni poprosili, aby wraz z nimi wyruszyła w dalszą podróż. Ta jednak ta odmówiła. Po namyśle zmieniła zdanie i wyruszyła za mężczyznami. Niestety nie zdążyła ich dogonić, a na miejsce dotarła parę dni później.
- Portugalski Papai Noel wymienia dziecięce skarpetki pozostawione przy oknie na prezenty. Jeżeli znajdzie jakąś skarpetkę na parapecie wymieni ją na wartościową niespodziankę. Może również pozostawić dar pod choinką lub w butach przy kominku.
- W Rosji święta obchodzone są w rzeczywistości 7 stycznia, czyli w prawosławne Boże Narodzenie. Rosjanie wymieniają się także prezentami w Sylwestra. Uważa się, że Ded Mrozo przynosi prezenty z pomocą swojej wnuczki, Snegurki. Ded Mrozo, czyli Dziadek Mróz, to postać ze słowiańskiej mitologii, często przedstawiana jako czarodziej. Tradycyjnie karał niegrzeczne dzieci porywając je, jednak z biegiem lat jego mroczna osobowość zmiękła i złagodniała.
Pomimo wielu różnic między kulturami na całym świecie, podobieństwa przeważają, ponieważ cel każdej tradycji jest tożsamy – by dać szczęście i radość bliskim. Święta to niezwykły czas i nie ważne, kto przyniesie wyczekiwane prezenty: mityczne postacie, rodzice czy bliscy. Najważniejsze, że mamy możliwość dzielić z rodziną te cudowne chwile.
Może cię również zainteresować artykuł: Hiszpania, Portugalia, Włochy, Rosja, Meksyk i nie tylko… Jak wygląda tradycja Świąt Bożego Narodzenia w różnych zakątkach świata?
Aniela Frank
Źródła:
joigifts.com/blog/history-traditions-gifting-around-world/
giftsinternational.net/knowledge-hub/guide/gifts-unwrapped-the-history-of-christmas-presents
coca-colacompany.com/au/news/definitive-history-of-santa-claus
mercurynews.com/2017/12/22/santa-claus-around-the-world-the-legendary-figure-goes-by-many-names-in-many-countries/
insider.com/santa-claus-around-the-world-2017-12#russia-and-ukraine-ded-moroz-and-snegurochka-father-frost-and-snow-maiden-3
blog.busuu.com/santa-claus-worldwide/