Macierzanka piaskowa
Wild thyme
(Thymus serpyllum)
Wieloletni, zimozielony, mrozoodporny półkrzew należący do rodziny Lamiaceae, naturalnie występuje w klimacie umiarkowanym Eurazji, od Skandynawii do Morza Śródziemnego i od Wysp Brytyjskich do wschodniej Syberii. Zazwyczaj rośnie na otwartych, piaszczystych terenach łąk stepowych. Roślina jest niska, zwykle osiąga od 10 do 30 cm wysokości, rośnie w gęstych i bardzo zwartych darniach o wielkości około 50 cm. Jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych gatunków tymianku, stosowana od wieków w celach kulinarnych, ozdobnych i leczniczych.
Roślina była używana już przez Egipcjan i Greków, obecnie jest często używana w kuchni francuskiej i bułgarskiej. Jest to jedna z najlepszych roślin miododajnych, daje bardzo dużo nektaru z którego pszczoły produkują niezwykle pachnący miód. Olejek jest stosowany w przemyśle perfumeryjnym.
Dawniej roślina była używana jako kadzidło w kulcie różnych bóstw. Jest nadal używana w Rosji do rytualnej fumigacji pomieszczeń, zwierząt gospodarskich i innego mienia, uważa się że dym dezynfekuje i odstrasza złe duchy.
Macierzanka ma właściwości antyseptyczne, antywirusowe, bakteriobójcze, przeciwgorączkowe, przeciwdrgawkowe, przeciwskurczowe, przeciwbólowe, przeciwkaszlowe, ściągające, wykrztuśne, uspokajające, wiatropędne, pobudza krążenie krwi, oczyszcza drogi oddechowe, rozluźnia mięśnie układu pokarmowego, pomaga w trawieniu, pobudza apetyt, przyśpiesza gojenie się ran, łagodzi świąd po ukąszeniu owadów oraz działa przeciwpasożytniczo (usuwa robaki z jelit).
Herbata jest skuteczna w przypadku chorób układu oddechowego (kaszel, grypa, zapalenie oskrzeli), w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych związanych z wzdęciami i kolkami, zwiększa wydzielanie soków żołądkowych. Umożliwia również spokojny, miły sen, pomaga przy bólach i zawrotach głowy oraz osłabieniu układu nerwowego. Herbata lub wywar z tymianku jest stosowany jako płyn do płukania ust, w przypadku zapalenia dziąseł, gardła lub migdałków, łagodzi bóle gardła pomaga przy paradontozie. Preparaty zawierające macierzankę są tradycyjnie stosowane do inhalacji w leczeniu przeziębień i zapalenia zatok. Posiada działanie dezynfekujące układ oddechowych jest do tego celu często używana w połączeniu z rozmarynem i szałwią.
Bywa stosowany do aromatycznych kąpieli relaksujących i orzeźwiających lub przy zapaleniu stawów, wzmacnia system nerwowy – używana jest też do kąpieli dla rekonwalescentów, chorych dzieci i osób starszych. Napary, wywary i ekstrakty są tradycyjnie podawane przy ostrych i przewlekłych chorobach układu oddechowego, astmie i gruźlicy. Ekstrakty zapobiegają rozprzestrzenianiu się szkodliwych grzybów na basenach i w publicznych prysznicach.
W medycynie ludowej, stosowana jest w nerwobólach i różnych rodzajach nerwic, również jako środek napotny, moczopędny, rozkurczowy, uspokajający i przeciwnadciśnieniowy. Stosowana miejscowo w postaci kąpieli, okładów i płynów na bóle stawów i mięśni. W postaci maści i płynów jest stosowana w leczeniu reumatyzmu, artretyzmu, lumbago, do gojenia się ran, w chorobach skóry, aby uspokoić ból głowy lub nawet na zmęczone stopy.
Ma ładny, mocny, korzenny zapach i bardzo ostry, gorzki smak, dlatego do przyprawiania należy jej używać oszczędnie. Jest to popularna przyprawa dodawana do wędzenia, grillowania i pieczonych potraw, pasztetów, pieczarek, serów, wędlin, sosów, rosołów, farszów. Liście i młode pędy są używane jako dodatek do sałatki z ogórków kiszonych. Świeże lub suszone liście są stosowane w produkcji napojów, herbat ziołowych, aromatyzowanych octów, koktajli, likierów, herbaty. W kuchni francuskiej, włoskiej i niemieckiej używana jest podobnie jak tymianek.
Idealnie komponuje się z trudniejszymi do strawienia zupami z fasoli lub grochu, ziemniakami, pomidorami, kapustą, selerem, papryką, sałatkami, gołąbkami,
słonymi budyniami i sosem z czerwonego wina.
Najlepiej rośnie na miejscach nasłonecznionych, skalistych z suchą i piaszczystą glebą, jest odporna na susze. Nie powinna być sadzona w zbyt żyznej i wilgotnej glebie, będzie tam źle rosła i nie będzie produkować olejków eterycznych. Często jest wykorzystywana jako roślina graniczna i okrywowa na skalniakach lub ścieżkach z kamienia. Rozmnaża się ją przez podział kęp na wiosnę lub latem przez sadzonki, rozsiewa się też sama. Rośnie powoli, zakwita dopiero w drugim roku, jeśli nie zamierzamy zbierać nasion przekwitłe kwiatostany należy usuwać.
Owalne, aromatyczne, liście osiągają od 3 do 8 mm długości. Silnie pachnące kwiaty mogą mieć kolor bzu, różowo-fioletowy, magenty lub niekiedy mogą być nawet białe, zwykle mają wielkość około 5 mm. Kwitnie, w zależności od siedliska, od końca maja do końca sierpnia. Owoce dojrzewają od lipca do września.
Jeśli szukasz serdecznika najwyższej jakości polecamy Ci oficjalne konto MagicFind na Allegro:http://allegro.pl/sklep/7405661_magickfind
MagicFind
