Jednym z najbardziej niezwykłych elementów kultury Tureckiej jest taniec sufi, nazywany również tańcem wirujących derwiszy. Mistyczna podróż taneczna jest techniką choreoterapii, dzięki której każdy współczesny człowiek może odnaleźć swoją właściwą drogę do wyższego, czystego Ja i zbliżyć się do Boga.
Taniec obecny jest od zarania dziejów nie tylko w religiach i kulturach, ale również w codzienności każdego z nas. Pojawił się wcześniej niż mowa, rysunki oraz pismo. Za pomocą gestów i ruchów ciała wyrażał swoje stany emocjonalne, zaklinał niezrozumiałą rzeczywistość jak i prosił swoich bogów o dary i pomoc. Pradawni szamani za pośrednictwem muzyki i tańca wprowadzani byli w trans, aby zbliżyć się do bogów czy porozumieć się z istotami z zaświatów. Nierzadko taniec był formą rozrywki, celebrował najważniejsze wydarzenia w życiu, takie jak narodziny, pogrzeby i śluby.
Może cię również zainteresować artykuł: Ruch – odwieczny taniec życia
Źródło: unsplash.com
Historia niezwykłego tańca
Dżalaloddin Rumi jest jednym z najpopularniejszych perskich mistyków i poetów na Zachodzie. To właśnie on rozwinął w XII wieku filozofię nazywaną sufizmem. Mistrz uciekając przed najazdem Mongołów, osiadł w Konyi w dzisiejszej Turcji. Jest on twórcą i założycielem pierwszego bractwa “wirujących derwiszy”. Mimo tradycji początkowo wywodzącej się z islamu, sufizm stanowi odrębną charyzmatyczną szkołę mistyczną. Pomimo wrogo nastawionej względem sufizmu religii monoteistycznej, mistyczna szkoła funkcjonuje od wieków i rozprzestrzenia się w różnych zakątkach świata. Według legendy, Rumi przechadzał się ulicami miasta Konya. Rytmiczny dźwięk dochodzący z pracowni, w której wyrabiano metalowe naczynia, zachęcił Mistrza do tańca i zaczął się on obracać. Ruchy i taniec harmonizował z jego przemyśleniami i poczuł, że zbliża się do Boga.
Taniec ten odgrywa ogromną rolę w praktykach religijnych, stanowi jeden z głównych wariantów mistycznej podróży, na którą składają się obroty i ruch po obwodzie koła. Uchodzi również za część medytacji własnej, która jest ściśle powiązana z sufizmem. Derwisze wirują w harmonii ze światem jednocząc się z boską miłością.
Czym jest taniec sufi i jaka jest jego tajemnica
Derwisze, inaczej suficcy mnisi, należą do zakonu Maulany. W swoim tańcu szukają mistycznej jedności oraz drogi do Boga. Twierdzą, że ludzki umysł jest zbyt ograniczony, by osiągnąć jedność ze światem czy zjednoczyć się z wyższymi wartościami. Dla tańczących derwiszy każdy element wykonywany w tańcu ma znaczenie symboliczne, jest on niezwykle bogaty w ukryte znaczenia. Charakterystyczny wirujący ruch, jest jak ruch mikrokosmosu i makrokosmosu, poruszają się jak planety okrążające Słońce w kosmicznej pustce. Praktykowana przez sufickich mnichów medytacja w ruchu określana jest mianem sema. Pomaga ona zjednoczyć umysł, ciało i duszę. Taki trans może trwać nawet do kilku godzin. Ceremonia rozpoczyna się modlitwą, po której każdy derwisz otrzymuje błogosławieństwo od swojego Mistrza. Następnie zaczynają rozbrzmiewać melodyjne dźwięki fletu, symbolizujące drogę do Boga. Tancerze kręcą się wokół własnej osi w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Prowadzi ich rytmiczna muzyka, melodie bębnów i śpiew. Na początku, ręce skrzyżowane w trakcie ceremonii wyrażają jedność z Bogiem. Podczas tanecznych ruchów prawa ręka wznoszona jest ku górze, kierowana jest prosto w niebo. Lewa natomiast trzymana jest w kierunku podłogi, oznaczając tym samym przekazywanie boskiego błogosławieństwa z nieba na ziemię. Głowa odchylona jest w prawą stronę, a oczy spuszczone, jest to oznaka pokory. Ruch obrotowy przypomina o nieustannej zmienności świata. W ten sposób tańczący derwisze stają się łącznikami między dwoma światami i znajdują się w głęboko osobistej i intensywnej medytacji.
Naturalne świece z wosku sojowego i najlepszej jakości olejków eterycznych znajdziecie w naszym sklepie
Strój zakładany do rytuału również ma ogromne znaczenie. Wirujący derwisz ma na głowie wysoką czapkę wykonaną z brązowej wełny. Nakrycie głowy symbolizuje kamień nagrobny, którego zadaniem jest przygnieść ego tańczącego. Przed rozpoczęciem ceremonii każdy tancerz pokryty jest czarnym płaszczem, który następnie ma być zrzucony. Ruch ten oznacza zejście ego do grobu, gdzie zostaje “owinięte” w całun. Jest to również znak, że uczestnicy są gotowi do poznania prawdy i kontaktu z Bogiem. Symbolem kurtyny jest rozkloszowana biała szata, w której wykonywany jest taniec. Ogromną rolę podczas medytacji odgrywa również przestrzeń. Sema powinna odbywać się na okrągłym parkiecie, po którym biegnie niewidzialna linia, oddzielająca część ziemską i boską.
Cały rytuał zwany samą składa się aż z siedmiu części reprezentujących duchową drogę zwykłego człowieka. Na samym początku mnisi symbolicznie zwracają się ku prawdzie. Późniejsze etapy oznaczają wzrost duchowy poprzez miłość, aby na samym końcu powrócić jako doskonali, oczyszczeni i wzbogaceni duchowo ludzie.
Celem całej ceremonii i tańca jest przekroczenie własnego ego, odnalezienie właściwej drogi i pojednanie się z Bogiem. Taniec derwiszów musi być wykonywany świadomie, dzięki temu uczestnik osiąga harmonię z przyrodą oraz porządkiem świata. Taki rytuał wyzwala człowieka z więzi własnego ciała i umysłu, pozwala uwolnić się od ziemskich spraw.
Może cię również zainteresować artykuł: Sierpniowy Księżyc 2019 – sprawdź, co niesie za sobą pełnia i nów!
Aniela Frank
Źródła:
theculturetrip.com/europe/turkey/articles/ancient-sufi-dance-rumis-whirling-dervishes/
steemit.com/art/@allaboutarts/6-interesting-things-about-sufi-dance-from-turkey
lente-magazyn.com/w-wirze-modlitwy-derwisze/
4wymiar.pl/archiwum/120-kwiecien-2014/1220-taniec-prowadzacy-do-boga.html
arttravel.pl/info/swiat-jest-ciekawy-medytacja-w-tancu-czyli-wirujacy-derwisze
sufi-chishty.blogspot.com/p/derwisze-tance-sufich.html”>https://sufi-chishty.blogspot.com/p/derwisze-tance-sufich.html
